ನವದೆಹಲಿ: ಭಾರತವು ತನ್ನ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ‘ಲಿಕ್ವಿಡ್ ಮಿರರ್ ಟೆಲಿಸ್ಕೋಪ್’ ಅನ್ನು ಉತ್ತರಾಖಂಡದ ದೇವಸ್ಥಲ್ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ. ಏಷ್ಯಾದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲಿಕ್ವಿಡ್ ಮಿರರ್ ಟೆಲಿಸ್ಕೋಪ್ (ಐ ಎಲ್ ಎಂ ಟಿ) ಅನ್ನು 2,450 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಆರ್ಯಭಟ್ಟ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಅಬ್ಸರ್ವೇಶನಲ್ ಸೈನ್ಸಸ್ (ARIES) ಒಡೆತನದ ದೇವಸ್ಥಲ್ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯದ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ನಲ್ಲಿರುವ ಐ ಎಲ್ ಎಂ ಟಿ, ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ನಿಯೋಜಿಸಲಾದ ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ದ್ರವ-ಕನ್ನಡಿ ದೂರದರ್ಶಕವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಪಂಚದ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಗೆಲಕ್ಸಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಖಗೋಳ ಅಂಶಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಈ ದೂರದರ್ಶಕವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದೂರದರ್ಶಕಗಳು ಏಕ ಅಥವಾ ಬಾಗಿದ ಮೇಲ್ಮೈಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೊಳೆಯುವ ಗಾಜಿನ ಕನ್ನಡಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ರಾತ್ರಿಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಆಕಾಶ ಕಾಯಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ಹೆಸರೇ ಸೂಚಿಸುವಂತೆ, ಲಿಕ್ವಿಡ್ ಮಿರರ್ ಟೆಲಿಸ್ಕೋಪ್ಗಳು ಪ್ರತಿಫಲಿತ ದ್ರವಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ, ದೇವಸ್ಥಲ್ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಟೆಲಿಸ್ಕೋಪ್ ಪಾದರಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ನಕ್ಷತ್ರಗಳು, ಗೆಲಕ್ಸಿಗಳು, ಸೂಪರ್ನೋವಾ ಸ್ಫೋಟಗಳು, ಕ್ಷುದ್ರಗ್ರಹಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಅವಶೇಷಗಳವರೆಗೆ ಆಕಾಶದ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಭಾವ್ಯ ಆಕಾಶ ಕಾಯಗಳನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ.
2,450 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದ ಹಿಮಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿರುವ, ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2022 ರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ಮುಂದಿನ ಐದು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಐಎಲ್ಎಂಟಿಯು 10-15 ಜಿಬಿ/ರಾತ್ರಿ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ಡೇಟಾವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕ್ಷುದ್ರಗ್ರಹಗಳು, ಸೂಪರ್ನೋವಾಗಳು, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಶಿಲಾಖಂಡರಾಶಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಎಲ್ಲಾ ಆಕಾಶ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಸಹಾಯಮಾಡಲಿದೆ.
ಬೆಲ್ಜಿಯಂ, ಕೆನಡಾ, ಪೋಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಉಜ್ಬೇಕಿಸ್ತಾನ್ ಸಹಯೋಗದಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಲಿಕ್ವಿಡ್ ಮಿರರ್ ಟೆಲಿಸ್ಕೋಪ್ ಅನ್ನು ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ಮೆಕ್ಯಾನಿಕಲ್ ಮತ್ತು ಆಪ್ಟಿಕಲ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ ಮತ್ತು ಬೆಲ್ಜಿಯಂನ ಸೆಂಟರ್ ಸ್ಪಾಟಿಯಲ್ ಡಿ ಲೀಜ್ನಲ್ಲಿ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿ, ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ.
Here one of our research scholars Mr. Vivek Kumar Jha is giving an overview of 1.3m DFOT.#ShowOffYourTelescope pic.twitter.com/rmxKIV0fDo
— ARIES (@ARIESNainital) May 31, 2021